Podczas Konferencji Dydaktycznej na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu, pracownicy Katedry Informatyki Ekonomicznej przestawili wyniki badań dotyczące możliwości i ograniczeń generowania tekstów przez narzędzia oparte o generatywną sztuczną inteligencję, analizując zarówno zalety jak i potencjalne zagrożenia. Badania były przeprowadzone na podstawie analizy tekstów generowanych przez ChatGPT w ramach esejów studenckich.
Istnieje kilka argumentów wskazujących na potencjalne zagrożenia dla edukacji uniwersyteckiej związane z technologią taką jak ChatGPT. Na przykład, one są związane z tym, że podobne technologii mogą zastąpić tradycyjne formy nauczania, negatywnie wpłynąć na umiejętności badawcze studentów, mogą prowadzić do zaniedbania umiejętności miękkich, wpłynąć na zdolność koncentracji.
W kontekście zastąpienia form nauczania istnieje obawa, że narzędzia bazujące na modelach językowych, takie jak ChatGPT, mogą zastąpić tradycyjne formy nauczania, co prowadzi do zaniedbania relacji między nauczycielem a studentem oraz interakcji z rówieśnikami. Niemniej jednak, dla wielu studentów kontakt z wykładowcą i współpraca z kolegami stanowią kluczową część doświadczenia edukacyjnego. Warto pamiętać również o tym, że interakcja z ludźmi, rozwijanie umiejętności komunikacji czy zdolność do pracy w zespole to kluczowe kompetencje, które mogą zostać zaniedbane, jeżeli głównym narzędziem edukacji będzie narzędzia oparte o generatywną sztuczną inteligencję.
Inne obawy związane są z tym, że studenci mogą korzystać z ChatGPT, aby szybko generować eseje, prace domowe lub odpowiedzi na pytania zamiast samodzielnie analizować i pracować nad materiałem. Może to prowadzić do sytuacji, w której studenci nie nabywają faktycznej wiedzy ani umiejętności. Jeżeli studenci będą polegać głównie na modelach językowych (takich jak ChatGPT) do uzyskiwania informacji, mogą stracić umiejętność samodzielnego poszukiwania, analizy i krytycznego oceniania źródeł. Dodatkowo, pomimo że modele językowe są bardzo zaawansowane, bazują one na wcześniej zgromadzonych danych. Oznacza to, że mogą propagować jedynie wiedzę i perspektywy dostępne w chwili ostatniego treningu modelu. Może to ograniczyć różnorodność i nowatorstwo w edukacji. Ponadto, stały dostęp do informacji i szybkie odpowiedzi mogą wpłynąć na zdolność studentów do głębokiej refleksji i koncentracji na dłuższych i bardziej złożonych zadaniach.
Niemniej jednak, technologie takie jak ChatGPT mogą oferować wiele korzyści dla edukacji. Na przykład, dzięki generatywnej sztucznej inteligencji studenci mogą dostosować tempo i styl nauki do własnych potrzeb, co może przyczynić się do lepszego zrozumienia materiału. Takie narzędzia jak ChatGPT mogą służyć jako dodatkowe źródło informacji dla wykładowców, pomagając im w przygotowywaniu materiałów dydaktycznych lub odpowiadaniu na trudne pytania. Ponadto, modele językowe mogą przyczynić się do tworzenia interaktywnych kursów i materiałów dydaktycznych, które zwiększają zaangażowanie studentów. Co więcej, modele językowe mogą być łatwo zintegrowane z innymi narzędziami edukacyjnymi, tworząc kompleksowe środowisko do nauki.
Studenci mogą korzystać z dużych modeli językowych w celu eksploracji różnych tematów, generowania pomysłów lub pracy nad projektami badawczymi. Dodatkowo, generatywna sztuczna inteligencja może być używana do ćwiczeń językowych, pomagając studentom rozwijać umiejętności pisania i komunikacji w różnych językach. W tym kontekście, dla studentów, dla których język wykładów nie jest ich ojczystym językiem, narzędzia oparte o duże modele językowe mogą służyć jako narzędzie tłumaczące i ułatwiające zrozumienie skomplikowanych koncepcji.
Choć technologie takie jak ChatGPT mają potencjał znacząco wzbogacić edukację na poziomie uniwersyteckim, ważne jest, aby były one stosowane w sposób przemyślany, tak aby dostarczać wartości dodanej w procesie nauczania i nie zastępować kluczowych aspektów edukacji.
Konferencja Dydaktyczna odbyła się 18 września 2013 roku w gmachu głównych UEP. Prezentacja pt. „Generatywna Sztuczna Inteligencja: koniec czy początek lepszej kreatywności studenckiej?” została przedstawiona przez prof. Witolda Abramowicza, dra hab. Krzysztofa Węcla, prof. UEP oraz dra Włodzimierza Lewoniewskiego w ramach sesji „Sztuczna inteligencja – wyzwania dla dydaktyki i nauki”. Więcej informacji na temat konferencji można znaleźć na stronie internetowej: ue.poznan.pl/wydarzenia/konferencja-dydaktyczna/.
Praca powstała w ramach projektu OpenFact, finansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach programu INFOSTRATEG I „Zaawansowane technologie informacyjne, telekomunikacyjne i mechatroniczne”.