Od nauki do praktyki: identyfikacja istotnych źródeł informacji w Wikipedii

English

Wikipedia, będąc szeroko dostępnym źródłem informacji w erze cyfrowej, przykłada wielką wagę do weryfikowalności swoich treści, co jest fundamentalne dla jej wiarygodności i zaufania. Zasady platformy dotyczące weryfikowalności wymagają, aby wszystkie informacje, zwłaszcza te kontrowersyjne lub dyskusyjne, były poparte wiarygodnymi oraz opublikowanymi źródłami. To zapewnia, że treści w artykułach Wikipedii nie opierają się na osobistych opiniach czy oryginalnych badaniach. Jednak subiektywny charakter pojęcia wiarygodności oraz zależność oceny od wielu czynników (m.in. wersja językowa czy temat) może tworzyć pewien problem dla edytujących Wikipedię użytkowników pod kątem doboru odpowiednich źródeł informacji.

W obliczu ogromnej liczby stron internetowych (obecnie jest ich ponad miliard), indywidualne ocenianie wiarygodności każdego źródła staje się wyzwaniem dla użytkowników Wikipedii. Choć w różnych wersjach językowych Wikipedii istnieją szczegółowe wytyczne definiujące czym są wiarygodne źródła, brak jest kompleksowej listy witryn czy innych źródeł informacji, które mogą być uznane za rzetelne w kontekście różnych opisywanych tematów na Wikipedii. Dodatkowo, wiarygodność i reputacja witryn mogą zmieniać się z biegiem czasu, kryteria oceny mogą się różnić w zależności od wersji językowej Wikipedii czy też obszaru tematycznego, co wymusza regularne aktualizacje takich wykazów. Z tego powodu kompleksowa i stale aktualizowana lista wiarygodnych źródeł byłaby bardzo pomocna nie tylko dla edytorów Wikipedii, ale również dla jej czytelników, którzy szukają dokładnych i rzetelnych informacji.

Na podstawie analizy ponad 60 milionów artykułów w Wikipedii można wyodrębnić informacje o ponad 330 milionach przypisów (referencji czy odwołań do źródeł informacji). Pozwoliło to na identyfikację najlepszych źródeł informacji Wikipedii przy wykorzystaniu różnych modeli oceny. Poniższa tabela przedstawia wyniki ekstrakcji przypisów dla wybranych wersji językowych oraz liczbę unikalnych stron internetowych w październiku 2023 roku:

Wiki Wersja językowa Liczba artykułów Liczba przypisów Unikatowych witryn
ar Arabska 1.219.168 6.355.164 294.089
ca Katalońska 735.551 3.895.389 197.470
cs Czeska 532.602 2.752.877 119.313
de Niemiecka 2.839.878 14.473.501 622.551
en Angielska 6.722.214 79.687.819 1.942.579
es Hiszpańska 1.833.749 12.558.623 509.313
fa Perska 975.931 2.477.763 133.634
fi Fińska 559.931 3.371.084 138.320
fr Francuska 2.557.559 19.455.752 576.523
he Hebrajska 342.285 1.867.068 103.848
hi Hindi 162.954 496.057 47.617
hu Węgierska 530.977 2.545.152 124.536
id Indonezyjska 661.844 2.672.604 162.924
it Włoska 1.829.095 8.856.574 278.232
ja Japońska 1.388.532 14.684.917 359.446
ko Koreańska 646.717 1.885.878 91.918
nl Holenderska 2.133.536 3.010.002 112.318
no Norweska 616.624 2.102.507 107.343
pl Polska 1.583.919 8.847.928 242.835
pt Portugalska 1.110.209 7.692.600 319.534
ru Rosyjska 1.940.113 15.461.960 454.351
sv Szwedzka 2.572.575 11.791.609 134.081
th Tajska 158.905 1.010.438 70.395
tr Turecka 533.201 2.773.455 146.854
uk Ukraińska 1.289.727 5.455.954 217.787
vi Wietnamska 1.288.093 3.796.577 147.041
zh Chińska 1.379.496 8.130.187 283.516

Podczas webinarium dr Włodzimierz Lewoniewski przedstawił możliwości identyfikacji oraz automatycznej oceny istotności źródeł informacji artykułów Wikipedii z różnych wersji językowych. W ramach części praktycznej zostały pokazane niektóre możliwości narzędzia BestRef, które posiada informacje o wynikach oceny milionów źródeł internetowych w artykułach Wikipedii z punktu widzenia poszczególnych wersji językowych.

Nagranie z webinarium:

Webinarium odbyło się w dniu 23 listopada 2023 roku. Organizatorem wydarzenia jest stowarzyszenie Wikimedia Polska, które wspiera i promuje Wikipedię oraz jej projekty siostrzane (takie jak Wikidane, Wikiśłownik, Wikinews, Wikiźródła oraz inne).

Więcej informacji na temat badań dotyczących analizy źródeł informacji w Wikipedii można znaleźć w publikacjach naukowych: