Czwarte seminarium sztucznej inteligencji i transformacji cyfrowej poświęcone zagadnieniu automatycznego wykrywania fake news odbyło się na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Podczas spotkania zespół badawczy z Katedry Informatyki Ekonomicznej zaprezentował wyniki projektu OpenFact, opracowywanego na UEP. Celem projektu jest stworzenie innowacyjnych rozwiązań wykorzystujących sztuczną inteligencję (AI) do identyfikacji potencjalnie fałszywych treści publikowanych w Internecie.
Weryfikacja informacji w Internecie wymaga zaawansowanej analizy językowej i kontekstowej. Narzędzia AI muszą rozpoznawać subtelne różnice między prawdziwymi a fałszywymi treściami oraz mierzyć się z ciągłym napływem ogromnej ilości danych. Dodatkowo, metody manipulacji i tworzenia fake news są nieustannie udoskonalane. Opracowanie skutecznych mechanizmów automatycznej identyfikacji nieprawdziwych informacji wymaga zatem interdyscyplinarnej współpracy ekspertów z różnych dziedzin.
Analiza szerokiego spektrum źródeł (np. portale informacyjne, media społecznościowe, blogi) oraz przetwarzanie gigantycznych ilości danych w czasie rzeczywistym jest poważnym wyzwaniem. Systemy AI mogą automatycznie klasyfikować i filtrować treści, przyspieszając identyfikację potencjalnie fałszywych wiadomości. Jednak nie wszystkie informacje wymagają natychmiastowej weryfikacji – na początku trzeba ocenić, które stwierdzenia są najbardziej szkodliwe, wiarygodne, jak szybko się rozprzestrzeniają czy dotyczą ważnych tematów społecznych i politycznych. Modele uczenia maszynowego mogą pomóc w znalezieniu podejrzanych treści, automatycznie sugerując priorytety w weryfikacji. Poza tym, informacje często pojawiają się w kontekście kilku źródeł oraz dodatkowo niezbędne jest rozpoznanie intencji nadawcy i rozróżnienie ironii, sarkazmu czy manipulacji kontekstowej. Dzięki narzędziom AI można automatycznie porównywać dane z wielu zasobów (bazy wiedzy, statystyki, oficjalne raporty), wstępnie oceniać wiarygodność źródeł.
Czwarte seminarium AI Transformations pt. „Sztuczna inteligencja w wykrywaniu fake news” odbyło się w dniu 24 lutego 2025 roku. Prelegentami byli: prof. dr hab. Witold Abramowicz, dr hab. Krzysztof Węcel, prof. UEP, dr Włodzimierz Lewoniewski, dr Milena Stróżyna, dr Piotr Stolarski, mgr Ewelina Księżniak, mgr Marcin Sawiński.
Warto przypomnieć, że Katedra Informatyki Ekonomicznej realizuje obecnie projekt badawczy OpenFact, kierowany przez prof. dr. hab. Witolda Abramowicza. W ramach tego projektu opracowywane są narzędzia do automatycznego wykrywania fake news w języku polskim. W lipcu 2024 roku wyniki projektu OpenFact drugi rok z rzędu zostały najwyżej ocenione przez NCBiR. Projekt OpenFact jest finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach programu INFOSTRATEG I „Zaawansowane technologie informacyjne, telekomunikacyjne i mechatroniczne”.
Na zdjęciu przedstawiciele zespołu OpenFact (od lewej): dr Włodzimierz Lewoniewski, mgr Izabela Czumałowska, Patryk Danielewicz, mgr inż. Aleksandra Wojewoda, dr Piotr Stolarski, dr Milena Stróżyna, prof. dr hab. Witold Abramowicz, dr hab. Krzysztof Węcel, prof. UEP.